افغانستان فردا

میدان آزادی ، میدان نقش جهان و پل خواجو اصفهان۱ - میدان آزادی یا میدان شهیاد در سال ۱۳۴۹ شمسی به دستور مستقیم محمدرضا شاه پهلوی ساخته شد., ...ادامه مطلب

کتابخانه خدابخش یکی از گنجینه های نادر علوم اسلامی (۱) این کتابخانه با داشتن کتابها و نسخه های خطی فارسی - دری و عربی شهرت جهانی دارد که در پایان قرن ۱۹ م حیثیت کتابخانه ومدرسه علوم اسلامی را دارا بود., ...ادامه مطلب

برج های ساعت شهر کابل !بخش پنجم برج ساعت دروازه ورودی ارگ کابل معلومات برای یافتن برج پنجم ارگ کابل که در وسط دیوار دومی ارگ قرار داشته و حیثیت دروازه ورودی را دارد ناموفق بودم . مثلیکه همه معلومات د, ...ادامه مطلب

برج های ساعت شهر کابل !بخش ششم برج ساعت میلاد کابل واقع باغ قاضی : مقدمه :هنگامیکه میخواهید از طریق دروازه لاهوری و تخته پل و چنداول و قلعه هزاره ها متصل شفاخانه صدری ابن سینا به طرف غرب کابل مسیر تا, ...ادامه مطلب

منار یادگاری زادروز شاه امان الله خان در پغمان مقدمه :روز جمعه اول جون 2018 م مطابق 11 جوزا 1397 هـ ش مصادف با 126 مین سال زادروز شاه امان الله خان بود. این روز را نه تنها من بلکه ملیونها هموطن من فراموش نموده و به خصوص در تقویم کشور ما از این روز اصلا" نام برده نشده است . شاید بگویند اینهمه سلاطین و شاه و وزیر را نمیتوان در تقویم گنجاند ., ...ادامه مطلب

سرنوشت گمنام گدام های تاریخی کابل به کجا می انجامد! مقدمه :سالها قبل یگانه راه که در دامنه کوه اسمایی به خصوص شهر کابل را ازمسیر ده افغانان تا دهمزنگ و ده بوری و چهاردهی وصل مینمود ؛ راه نخاس بود. این راه بین کوه آسمایی و باغ علم گنج و یا ساده تر راه که بین فابریکه حربی و ماشین خانه ویا دامنه آسمایی با اضافه معبد و مکتب آسمایی و در سالهای پسین مکتب قاری عبدالله و گدام های دولتی موقعیت داشت. در این گدام ها انواع اموال تجارتی مربوط وزارت مالیه جا داده میشد . اگر اشتباه نکرده باشم مدتی زمانی مواد کوپونی برای مامورین از این گدام ها توزیع میگردید. و به نام گدام های انحصارات شهرت یافت . جوی شیر و نهر درسن و کوتی لندنی یا قهوه خانه کنار پل ارتل از این دامنه بخوبی نمایان بود. این گدام ها در زمان شاه امان الله خان اعمار شده بود ، و اکثرا" مواد و لوازم که در قصر دارالامان به کار میرفت دراین گدام ها نگهداری میگردید . ساختمان گدام های تاریخی نخاس :این گدام ها درست مقابل ماشینخانه و نقطه مقابل شفاخانه گندنا ( ابن سینا) به طرف چپ دریای کابل موقعیت دارد. تعداد آن پنج گدام است به شکل مستطیل با سقف گنبدی رواق دار که از خشت پخته اعمار شده است، میباشد . رواق ها نمای بیرونی گدام ها را تشکیل میدهد و احاطه یا دیوار های گدام از سنگ کوه اسمایی تعمیر گردیده است. دروازه های بلند و بزرگ برای انتقال مواد در, ...ادامه مطلب

نایب سالار ( جنرال ) غوث الدین خان لوگری و کارکرد های او ! پیشگفتار :در این مختصر از مردی نام میبریم که با وجود ممانعت پادشاه و دستور اکید او ؛ به دفاع از خاک وسرزمین خویش می پردازند، بلی جنرال غوث الدین خان لوگری که با ۵۰۰ نفر مقابل اردوی بزرگی روسیه تزاری قرار گرفت و مردانه جنگیدید .یکی از مردان بزرگ قوم اورمړ قهرمان و غازی نایب سالار غوث الدین خان لوگری پسر محمد عیسی خان از قوم زقوم خیل اورمړ ولسوالی برکی برک ولایت لوگر می باشد برادران جنرال غوث الدین خان ؛ ملک سعادت خان ( ملک قوم زقوم خیل اورمړ و ملک عزیز خان حاکم پنجده در زمان امیر عبدالرحمن خان بود ، و ملک محمد شریف خان ) .تاریخ افغانستان مشحون خدماتی غوث الدین خان لوگری در جنگ پنجده باروسها است موصوف برعلاوه قومانده جنگ پنجده ؛ در تعین سرحد بین ایران و افغانستان نماینده افغانستان بود ، حکمران شهر میمنه شد و کارهای عام المنفعه او تا حال پا برجاست بند سرحوض یکی از کار های او است که نام او را در دل هموطنان فاریابی و شهریان میمنه ماندگار ساخت . جاده های شهر میمنه از دست آوردهای دیگری او است که کهن سالان ما هنوز از او به نیکویی یاد میکنند .او شخص مدبر ولایق خدماتی بزرگی در تاریخ کشور انجام داد؛ اما هرگز در مورد شناخت و کارکرد های او کسی حرف نزده است ..بالاخره او در سال ۱۳۲۴ هـ ق =۱۹۰۶ م وفات نموده و در جــــــــــــوار روضه شآه , ...ادامه مطلب

دگرجنرال فیض محمد خان لوگری از خدمتگاران صادق افغانستان: فیض محمد خان فرزند خواجه نواب خان که در سال 1283 هـ ش در کلنگار ولایت لوگر متولد شد . تعلمیات ابتدایی را در دامان خانواده و مکتب حربی به پایان رسانید. در سال 1305 هـ ش علاقه دار سرخرود ولایت ننگرهارو در سال 1306 هـ ش علاقه دار دنکه و ځـ‎دران ولایت پکتیا توظیف گردید. فیض محمد خان در سال 1308 هـ ش بعد از امدن نادرخان به سمت جنوبی و جمع آوری سپاه و مردم علیه امیر حبیب الله کلکانی ؛ با موصوف پیوست و در نبرد و سقوط سلطنت 9 ماهه حبیب الله کلکانی همکاری نمود.در زمان نادرشاه ، جهت سرکوبی شورشیان سمت جنوبی و شمالی پرداخت و روی این منظور از جمله افراد با اعتماد خانواده سلطنتی گردید. وروز تا روز به مراتب و درجات عالی نظامی رسید و به اخذ مدال ها و نشان ها نایل گردید و تا رتبه دگر جنرالی و سردار عالی رسید.خدمات دگر جنرال فیض محمد خان در ولایت پاکتیا تا امروز نمودار است و تا رتبه فرقه مشری ولایت پاکتیا رسیدند , و بنیاد شهر خوست را گذاشت وجا دارد مردم تا هنوز از ایشان به نیکویی یاد مینمایند.سردار عالی ع، ع، ش دگر جنرال فیض محمد خان لوگری در زمان سلطنت محمد ظاهرشاه مراتب نظامی را به اوج آن رسانید و در پایان زندگی وظیفه سریاور حضور شاه را داشت ؛ تا اینکه وفات نمود و در تپه مرنجان دفن گردید. در مراسم تدفین ایشان صدراعظم و برخی اعضای خانواده س, ...ادامه مطلب

شناخت و کارکرد های سعدالدین خان غوثی سعدالدین خان فرزند جنرال غوث الدین خان لوگری از قوم اورمړ‎شاخه زقوم خیل (1) متوطن ولایت لوگر است. در سال 1271 هـ ش = 1892 م تولد شده و پدرش جنرال غوث الدین خان در زمان سلطنت عبدالرحمن خان از مدافعان نبرد پنجده بود و بعدا" به رتبه نایب سالاری رسید و قشون هرات و میمنه را رهبری میکرد.سعدالدین خان بعد از وفات پدر در خدمت نظام شامل گردید و بعد از مدتی به منصب قلعه بیگی ارگ شاهی تعیین گردید. با از بین رفتن امیرحبیب الله خان یعنی در زمان شاه امان الله خان موصوف به قومندانی کابل ( رییس تنظیمه) منصوب شد و دراین شغل بود که سرنوشت شان به شکل دیگری رقم خورد.در زمان شاه امان الله خان ، کشور ایتالیا تحت زعامت موسیولونی مانند المان بیشتر از سایر کشورها برای نفوذ در افغانستان کوشید؛ و دراین راه خدماتی را انجام دادند .اما یکی از اتباع ایتالیا در سال 1304 هـ ش به نام ( پپرنو) روزی بدون اجازه کتبی قبلی میخواست وارد ماشین خان نظامی واقع جاده سپه سالار و یا به عباره دیگر فابریکه حربی واقع باغ علم گنج شود.از اینکه موصوف اجازه رفتن به ماشین خانه را نداشت محافظ ماشین خانه مانع رفتن پیرینو ایتالیائی میشود اما ایتالیائی محافظ افغانی را به ضرب گلوله کشته و خودش پابه فرار می نهد. سعدالدین خان به حیث قوماندان کابل برای حفظ حاکمیت ملی و بازخواست نمودن خون عسکر افغان امردس, ...ادامه مطلب

قلعه نواب عبدالجبار خان بارکزایی مقدمه :در کشور متلاطم مانند افغانستان هر روز و هر ساعت شاهد گذر زمان و آبستن یک واقعه و یا تغییر در روند زندگی و اجتماعی میباشیم و این ﮔﺬر زﻣﺎن و روﻳﺪادﻫا ﺑﺎﻋﺚ ﺗﻐﻴﻴﺮ و ﺗﺤﻮ ﻻﺗﻲ گونه گون میگردد ، ﻳﻜـﻲ از آﻧﻬـﺎ ﺧﺮاﺑـﻲ قلعه ها و عمرانات تاریخی و حتی ﺷﻬﺮﻫﺎي ﻗﺪﻳﻤﻲ و یا برخلاف ﺗﺄﺳﻴﺲ آﺑﺎدي های ﺟﺪﻳﺪ و ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺟﺎﻫﺎ و ﻧﺎﻣﻬﺎي ﺗﺎرﻳﺨﻲ اﺳﺖ و ﻫﻤﻴﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﮔﺎﻫﻲ ﻣـﺎ را درﻫﻨﮕﺎم ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ قلعه ها و شهر و به خصوص آثار ﺗﺎرﻳﺨﻲ و ادﺑﻲ در ﺗﻌﻴﻴﻦ و ﺗﺼﻮر مناطق دﻗﻴﻖ ﺑﻌﻀﻲ ازاﻳﻦ ﻣﻜﺎن ها دﭼﺎر ﺗﺮدﻳﺪ ﻳـﺎ ﺧﻄﺎ و سردرگمی ﻣﻲ نماید ﻳﺎ ﮔﺎﻫﻲ ﻧﺎم آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻏﻠﻂ ﺑﻪ ﺻﻮرت دﻳﮕﺮي ﺿﺒﻂ ﺷﺪه اﺳﺖ. همچنان ما شاهد نامگذاری دهها نام هستیم که دراین سالیان پسین بنابر تحولات شورش مآبانه ویا تحکیم کیش شخصیت و پرستش قهرمانان نامگذاری شده است. واین تغییر نام ها مراکز علمی و جاده ها و تپه ها ؛ پژوهشگر و محقق را با مشکلات مواجه میسازد. از آنجمله یکی هم قلعه نواب عبدالجبار خان است. که امروز به فراموشی سپرده شده است .نواب عبدالجبار خان پسر سردار پاینده خان بارکزایی در زمان سلطنت ( شاه محمود سدوزایی ) به حیث حاکم دیره اسمعیل خان مقرر شد و قلعه و اراضی زراعتی معهء کاریز؛ در غرب شهر کابل در جاگیر و تملیک وی قرار گرفت. عبدالجبار خان در سال 1197 هـ ق = 1782 م در کابل متولد گردیده و بعد از 73 سال عمربنابر تقویم هجری قمری به, ...ادامه مطلب

دریای کابل مرز میان ثروت و فقر: دریای کابل یکی ازمهمترین دریای است که شامل مدنیت جهانی بوده و در دو کنار آن اثار متعددی زندگی احتماعی و اقتصادی به چشم میخورد. اهمیت این دریا بعد از انتشار و رونق دین هندویی و بودایی به خصوص در زمان کوشانی ها شهرت م, ...ادامه مطلب

شخصیت و کارکرد های نظامی سپه سالار غلام حیدر خان چرخی مقدمه :تاریخ معاصر افغانستان را نمیتوان بدون نام و آدرس خانواده چرخی نوشت . غلام حیدر خان چرخی و فرزندان این خانواده از زمان امیرشیرعلی خان و امارت امیر محمد یعقوب خان و مقاومت علیه تجاوز دوم ا, ...ادامه مطلب

مسافرت سردار نصرالله دومین پسر امیر عبدالرحمن خان به لندن ، پاریس و رومبخش سوم بازدید سردار نصرالله خان از سایر شهر های انگلستان :شهزاده افغانی در هنگام مسافرت خویش در لندن از نقاط مختلف شهر به خصوص دریای تایمز را با کشتی سیاحت و از زیر پل آهنی که در هنگام عبور کشتی ها گشاده و باز می گردید تماشا نمود . به تاریخ دهم ذی الحجه که مصادف به روز اول عید اضحی بود نماز عید را در مسجد داکتر لندمستر که معروف به عبدالرشید است و در بیرون لندن موقعیت دارد با جمعی از مسلمانان مقیم شهر لندن برپا و ادآ نمودند . و در ضیافت صبحانه که از طرف عبدالرشید مذکور تهیه شده بود اشتراک کرد. همچنان از فابریکه کشتی سازی ,مسافرت,سردار,نصرالله,دومین,امیر,عبدالرحمن,لندن,پاریس ...ادامه مطلب

فانوس منار های چکری کابل چگونه خاموش شد ؟ "خبر تکاندهنده يي دارم. منار چــکري برباد شد. ميدانم بايد خيلي دلخون شــوي، همانگونه که ما در اينجا شديم. افغانها و جهانيان همآوا ميگويند که تاريخ خود را از دست دادند. افسوس! افسوس! هرگز آن را با زيبايي جاودانش نديدم."Brigitte Neubacherمدیرمسؤول مجله SPACH, ...ادامه مطلب

روستای بت خاک ولایت کابل : بتخاک قریه است به فاصله 17 کیلومتر به طرف شرق شهرکابل مربوط ولسوالی بگرامی ولایت کابل بین 69 درجه 20 دقیقه و 49 ثانیه طول البلد شرقی و 34 درجه 29 دقیقه 59 ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .این روستا در شرق بگرامی قرار دارد و اراضی آن از طریق بند « بند خوردکابل» ابیاری میشو, ...ادامه مطلب